خونریزی بعد از عمل بینی؛ علت ها، پیشگیری و درمان

خونریزی بینی بعد از عمل بینی در اصطلاح پزشکی با نام اپیستاکسی (Epistaxis) شناخته می‌شود. خونریزی بعد از عمل بینی یکی از مواردی است که بسیاری از بیماران را نگران می‌کند. اما آیا می‌دانستید که این خونریزی کاملاً طبیعی است و بخشی از فرآیند بهبود بدن محسوب می‌شود؟ پس نگران نباشید! خونریزی مختصر در روزهای اول پس از عمل، به دلیل حساسیت بافت‌ها و پاره شدن مویرگ بینی بعد از عمل ، کاملاً رایج است. برای مدیریت خونریزی، رعایت نکاتی مثل اجتناب از خم شدن، پرهیز از فعالیت‌های سنگین، و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک ضروری است. همچنین تغذیه مناسب و مراقبت صحیح می‌تواند روند بهبود شما را تسریع کند و احتمال بروز مشکلات را کاهش دهد.

علت خونریزی بینی بعد از عمل

در حین عمل بینی، جراح برش‌هایی را در بافت‌های داخل بینی و خارجی ایجاد می‌کند. این برش‌ها می‌توانند رگ‌های خونی را تحت تاثیر قرار دهند و باعث خونریزی بینی شوند؛ بنابراین عامل اصلی در خونریزی بینی مربوط به پارگی رگ‌های خونی است؛ اما عوامل دیگری هم موثر هستند. به طور کلی، علت خون ریزی بینی بعد از عمل عبارتند از:

1. پاره شدن مویرگ بینی بعد از عمل

پاره شدن مویرگ‌ها یکی از علل خونریزی بعد از عمل بینی است. بعد از جراحی، بافت‌ها و عروق بینی تحت فشار قرار می‌گیرند و ممکن است مویرگ‌ها دچار پارگی شوند. این خونریزی معمولاً موقتی است و با گذشت زمان و بهبود بافت‌ها، متوقف می‌شود.

2. افزایش فشار داخل بینی

فشار داخل بینی پس از عمل جراحی می‌تواند باعث خونریزی شود. این فشار ممکن است به دلیل عواملی مانند فین کردن یا عطسه بعد از عمل بینی ایجاد شود. به همین دلیل، مهم است که پس از جراحی از هرگونه اعمال فشار به بینی خود جلوگیری کنید.

3. خشکی بینی

خشکی بینی یکی از دلایل شایع خونریزی بعد از عمل بینی است. پس از جراحی، بافت‌های داخل بینی ممکن است خشک شوند و این خشکی می‌تواند موجب ترک خوردن رگ‌های خونی و خونریزی شود. در صورت وجود انحراف سپتوم، خشکی بینی شدیدتر می‌شود. برای درمان این مشکل، جراح ممکن است عمل سپتوپلاستی (جراحی اصلاح انحراف تیغه بینی) را انجام دهد.

بیشتر بخوانید: پماد ویتامین آ برای خشکی بینی

4. مشکلات پزشکی زمینه‌ای

وجود بیماری‌هایی مانند هموفیلی یا مشکلات کبدی می‌تواند باعث خونریزی بیشتر پس از عمل بینی شود. در این شرایط، بدن نمی‌تواند به درستی لخته خون تشکیل دهد، که این موضوع باعث افزایش خونریزی می‌شود. پزشک ممکن است قبل از جراحی شما را به یک متخصص خون ارجاع دهد تا مشکلات انعقادی شما بررسی شود.

5. ضربه به بینی

وارد شدن ضربه به بینی پس از عمل جراحی یکی دیگر از دلایل خونریزی است. این ضربه‌ها می‌توانند به دلیل فعالیت‌های روزانه، ورزش یا حتی تصادف‌های کوچک رخ دهند. به همین دلیل، محافظت از بینی در دوران بهبودی بسیار مهم است.

6. عدم رعایت مراقبت‌های پس از عمل

رعایت نکردن دستورالعمل‌های مراقبتی که پزشک برای شما تجویز کرده است، می‌تواند به خونریزی بینی منجر شود. این دستورالعمل‌ها شامل نکات مهمی مانند عدم فین کردن بینی، جلوگیری از فعالیت‌های شدید و استفاده از اسپری‌های مرطوب‌کننده است.

7. اختلالات فشار خون

افزایش فشار خون یکی دیگر از عوامل موثر در خونریزی بینی است. فشار خون بالا می‌تواند جریان خون را در رگ‌های بینی افزایش دهد و باعث خونریزی شود. در صورتی که فشار خون شما بالا باشد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

8. مصرف داروهای ضد انعقاد خون

مصرف داروهایی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا داروهای گیاهی می‌تواند خونریزی بینی را افزایش دهد. این داروها جریان خون را رقیق کرده و باعث می‌شوند که خونریزی بیشتر شود. اگر شما از این داروها استفاده می‌کنید، بسیار مهم است که پیش از عمل جراحی به پزشک خود اطلاع دهید.

متن انگلیسی:

The most common cause of nosebleeds is dry air. Hot, low-humidity climates or heated indoor air cause dry air. Both environments cause your nasal membrane (the delicate tissue inside your nose) to dry out and become crusty or cracked. This makes it more likely to bleed when rubbed or picked or when blowing your nose

Cleveland Clinic

ترجمه متن:

رایج‌ترین علت خونریزی بینی خشکی هواست. آب‌ و هوای گرم و کم‌رطوبت یا هوای گرم در فضای بسته باعث خشکی هوا می‌شود. هر دوی این محیط‌ها باعث می‌شود سطح غشای مخاطی بینی (بافت ظریف درون بینی) خشک و شکننده شود. این باعث می‌شود هنگام لمس کردن یا انگشت کردن داخل بینی یا فین کردن احتمال خونریزی افزایش پیدا کند.

آیا خونریزی بعد از عمل بینی طبیعی است؟

بینی شما پر از رگ‌های خونی ریز است که با پوشش ظریفی محافظت می‌شود. خونریزی بینی اغلب در نتیجه آسیب به این پوشش و پارگی رگ‌های خونی است. جراح تمام تلاش خود را می‌کند تا آسیب به این رگ‌ها را به حداقل برساند، اما این موضوع همیشه امکان پذیر نیست و ممکن است خونریزی در حین و بعد از جراحی رخ دهد. 

خونریزی بینی بعد عمل بینی بخشی طبیعی از روند بهبودی است و جای نگرانی ندارد. در حالی که مقداری خونریزی بلافاصله پس از عمل و چند روز بعد از آن طبیعی است، خونریزی بیش از حد یا طولانی مدت نیاز به توجه دارد. با این حال، هر بیماری شرایط منحصر فردی دارد و در نتیجه مدت و میزان خونریزی در افراد متفاوت خواهد بود.

جلوگیری از خونریزی بعد عمل بینی

برای جلوگیری از خونریزی بینی بعد از عمل بینی باید اقدامات احتیاطی توصیه شده توسط متخصص را انجام دهید. برداشتن تامپون در 24 ساعت اول پس از جراحی می‌تواند رگ‌های خونی داخل را تحریک کرده و باعث خونریزی شود؛ بنابراین باید در این مدت از انجام چنین اقداماتی خودداری کنید. برای دستیابی به بهترین نتیجه باید استراحت کرده و از انجام برخی از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید. هفته اول برای شروع بهبودی بینی بسیار مهم است؛ بنابراین استراحت کافی ضروری است.

عدم تحرک بیش از حد نیز می‌تواند منجر به عوارضی مانند لخته شدن خون شود. برای تقویت گردش خون، پیاده روی سبک توصیه می‌شود. عوامل دیگری مانند بالا بردن سر هنگام خوابیدن، پرهیز از فعالیت‌های سنگین و تنفس با دهان می‌توانند در کاهش خونریزی و بهبود بافت‌های داخلی بینی موثر باشند. به طور کلی، مراقبت‌های لازم برای جلوگیری از خونریزی بعد عمل بینی شامل موارد زیر هستند:

1. برای کمک به بهبودی و کاهش خطر عفونت طبق دستور پزشک از داروها استفاده کنید.
2. استفاده از سرم شستشو بینی برای حفظ رطوبت داخل بینی مهم است، زیرا خشک شدن بینی خونریزی را افزایش می‌دهد.
3. پرهیز از فین کردن یا وارد کردن فشار هوا به داخل بینی، که می‌تواند منجر به افزایش خونریزی پس از عمل بینی شود، ضروری است.
4. هرگز یخ یا کمپرس سرد را مستقیماً روی پوست قرار ندهید. یخ یا کمپرس سرد را در یک حوله سبک بپیچید و استفاده کنید.
5. تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت 6 تا 12 ماه خودداری کنید و در هنگام بیرون رفتن حتماً از کرم ضد آفتاب با SPF بالا استفاده کنید.
6. از بینی خود در برابر آسیب یا ضربه محافظت کنید. به مکان‌های شلوغ نروید و تا می‌توانید استراحت کنید.
7. هنگام خواب خم نشوید و سر خود را بالا نگه دارید. چند بالش در پشت سر خود قرار دهید.
8. به مدت 2 ماه پس از جراحی یا طبق دستور جراح از هیچ نوع عینکی استفاده نکنید و چیزی روی بینی خود قرار ندهید.
9. از سیگار کشیدن و استفاده از محصولات حاوی نیکوتین خودداری کنید، زیرا این موارد می‌توانند روند بهبودی را به تأخیر بیندازند.
10. پزشک زمان مناسب برای دوش گرفتن یا حمام کردن پس از جراحی را به شما اطلاع خواهد داد. همچنین، توصیه می‌شود برای چند روز از شستن صورت خود خودداری کنید.

مشاهده بیشتر: عکس قبل و بعد عمل بینی

آیا همه خونریزی بعد از عمل بینی را تجربه می‌کنند؟

همه بیماران خونریزی قابل توجه را تجربه نمی‌کنند. برخی افراد ممکن است تنها مقدار کمی ترشحات خونی داشته باشند، در حالی که برای دیگران، این مشکل می‌تواند شدیدتر باشد.خونریزی بینی برای همه بیماران یکسان نیست. عوامل متعددی می‌توانند بر میزان و احتمال خونریزی تأثیر بگذارند.در این مطلب، به بررسی این عوامل و تجربیات عمومی بیماران می‌پردازیم.

1. سن بیمار: افراد مسن‌تر ممکن است به دلیل کاهش قابلیت ترمیم بافت‌ها و نازک شدن رگ‌های خونی، بیشتر در معرض خونریزی باشند.
2. جنسیت: مردان به دلیل ساختار بینی بزرگ‌تر و عروق خونی بیشتر، احتمال بیشتری برای خونریزی دارند، اما این مسئله برای زنان نیز بسته به شرایط می‌تواند اتفاق بیفتد.
3. وضعیت سلامتی بیمار: بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، اختلالات خونی، دیابت یا مصرف داروهای رقیق‌کننده خون (مانند آسپرین) می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند.
4. تکنیک جراحی: تکنیک مورد استفاده جراح نقش مهمی در کاهش یا افزایش خونریزی دارد. جراحی‌های باز که شامل برش‌های بزرگ‌تر هستند، ممکن است احتمال خونریزی را بیشتر کنند.

طبق آمار و تجربیات بیماران:

• حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد بیماران خونریزی خفیف و قابل کنترل را تجربه می‌کنند.
• تنها در ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد خونریزی شدید یا غیرطبیعی رخ می‌دهد که نیاز به مداخله پزشکی دارد.

نکته: رعایت دستورات پزشک می‌تواند تا ۹۰ درصد احتمال خونریزی شدید را کاهش دهد.

خونریزی بعد از عمل بینی تا چند روز طبیعی است؟

 دانستن مدت زمان طبیعی خونریزی بعد از عمل بینی می‌تواند اضطراب شما را کاهش دهد. در بیشتر موارد، خونریزی خفیف و لکه‌بینی در 24 تا 48 ساعت اول بعد از عمل بینی طبیعی است. این اتفاق ناشی از تحریک بافت‌ها و تغییرات ناشی از جراحی است. همچنین ممکن است چند روز بعد، هنگام تخلیه ترشحات یا عطسه کردن، خونابه مشاهده کنید. این وضعیت عادی است و به تدریج کاهش می‌یابد.با این حال، اگر خونریزی شدید یا مداوم بود، حتماً باید به پزشک جراح خود اطلاع دهید، زیرا این می‌تواند نشانه‌ای از عوارض نادر مثل عفونت یا پارگی بخیه‌ها باشد.

خونریزی بینی یک ماه بعد از عمل

خونریزی بینی بعد از گذشت یک ماه از عمل جراحی، معمولاً غیرعادی محسوب می‌شود. اگرچه خونریزی خفیف یا خونابه در اثر دستکاری داخل بینی (هنگام شست‌وشوی بینی) ممکن است رخ دهد، اما خونریزی مداوم یا شدید در این بازه زمانی نیاز به بررسی پزشک دارد چرا که این وضعیت ممکن است به علت عفونت یا مشکلات جدی دیگر باشد.

برای پیشگیری از خونریزی در این دوره، مهم است که از کرم‌ها یا پمادهای مرطوب‌کننده تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید و از دست زدن به داخل بینی خودداری کنید.

بند آمدن خونریزی بعد عمل بینی

خونریزی بعد از عمل بینی می‌تواند طبیعی باشد، اما مدیریت درست آن اهمیت زیادی در روند بهبود دارد. خونریزی شدید یا مداوم ممکن است نگرانی ایجاد کند، اما با آگاهی از روش‌های صحیح کنترل و پیشگیری، می‌توان این چالش را به‌راحتی مدیریت کرد. در این بخش، همه‌چیز درباره مراقبت‌های خانگی، درمان‌های پزشکی و تاثیر تغذیه بر کاهش خونریزی را به شما خواهیم گفت.

مراقبت‌های خانگی برای بند آوردن خونریزی بینی بعد از عمل

خونریزی خفیف بعد از عمل، بیشتر به دلیل تحریک مخاط بینی یا فشار به عروق خونی است. با رعایت نکات زیر می‌توانید خونریزی را به‌سرعت کاهش دهید:

1. استفاده از کمپرس سرد: کمپرس سرد را روی پیشانی یا پشت گردن قرار دهید. سرما باعث تنگ شدن عروق خونی و کاهش خونریزی می‌شود. از گذاشتن مستقیم کمپرس روی بینی خودداری کنید تا فشار اضافه ایجاد نشود.
2. سر را بالا نگه دارید: هنگام استراحت، از دو بالش استفاده کنید تا سر بالاتر از بدن قرار بگیرد. این کار به کاهش فشار خون در عروق بینی کمک می‌کند.
3. فعالیت‌های سنگین را متوقف کنید: فعالیت‌هایی مانند ورزش بعد از عمل بینی، خم شدن یا بلند کردن اجسام سنگین می‌توانند فشار روی رگ‌های بینی را افزایش دهند و خونریزی را تشدید کنند.
4. از عطسه و فین کردن اجتناب کنید: فین کردن یا عطسه شدید به بافت‌های در حال بهبود آسیب می‌زند. اگر عطسه ضروری است، آن را با دهان باز انجام دهید.
5. رطوبت محیط را افزایش دهید: خشکی هوا می‌تواند مخاط بینی را تحریک کند. از دستگاه بخور یا یک کاسه آب گرم برای مرطوب کردن فضای اتاق استفاده کنید.

درمان‌های پزشکی برای کنترل خونریزی بینی بعد از عمل

اگر خونریزی شدید باشد یا بیش از حد طول بکشد، بهتر است از درمان‌های پزشکی استفاده کنید:

1. اسپری‌های مرطوب‌کننده و پمادها: پزشک ممکن است اسپری‌های نمکی یا پمادهای حاوی آنتی‌بیوتیک تجویز کند که به مرطوب نگه داشتن بینی و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.
2. تامپون بینی یا پانسمان داخلی: در موارد خونریزی مداوم، از تامپون یا پانسمان مخصوص برای مسدود کردن عروق خونریزی‌دهنده استفاده می‌شود.
3. داروهای تقویت‌کننده عروق خونی: مصرف داروهایی که عروق را تقویت می‌کنند، به کاهش خونریزی کمک می‌کند. این داروها تنها باید با تجویز پزشک استفاده شوند.
4. بررسی مشکلات احتمالی: اگر خونریزی ناشی از بخیه‌های شل شده، عفونت یا دیگر مشکلات باشد، پزشک ممکن است درمان‌های خاصی مانند ترمیم بخیه‌ها یا استفاده از آنتی‌بیوتیک تجویز کند.

نظر پزشکان رویینو درباره: تامپون بینی

تاثیر تغذیه بر کاهش خونریزی بینی بعد از عمل بینی

مواد مغذی مناسب می‌توانند به تقویت بدن و کاهش خونریزی کمک کنند. به نکات زیر توجه کنید:

1. ویتامین C برای تقویت عروق خونی: میوه‌ها و سبزیجاتی مثل پرتقال، کیوی، توت‌فرنگی و فلفل دلمه‌ای منابع عالی ویتامین C هستند. این ویتامین باعث تقویت دیواره عروق می‌شود و به کاهش خونریزی کمک می‌کند.
2. مصرف پروتئین برای ترمیم زخم‌ها: پروتئین موجود در غذاهایی مانند مرغ، تخم‌مرغ، ماهی و حبوبات به بازسازی سریع‌تر بافت‌های بینی کمک می‌کند.
3. هیدراته نگه‌داشتن بدن: نوشیدن آب کافی و استفاده از مایعات سالم مانند آب‌میوه‌های طبیعی باعث مرطوب ماندن مخاط بینی می‌شود و خشکی که یکی از عوامل خونریزی است را کاهش می‌دهد.
4. پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده بینی: غذاهای تند، شور یا داغ می‌توانند مخاط بینی را تحریک کرده و باعث افزایش خونریزی شوند.

نکته مهم: اگر دچار خونریزی‌های مکرر بینی یا ناهنجاری‌های عروقی هستید، جراح ممکن است شما را برای بررسی بیشتر به یک متخصص خون معرفی کند. همچنین، اگر اختلالات انعقاد خون دارید یا داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید، احتمال بروز خونریزی بینی پس از عمل افزایش می‌یابد. علاوه بر این، داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا برخی داروهای گیاهی نیز می‌توانند جریان خون را افزایش دهند. بنابراین، حتماً پزشک خود را در جریان تمامی داروهای مصرفی قرار دهید.

خونریزی بعد از عمل بینی خطرناک است؟

بعد از جراحی بینی، مشاهده خونریزی خفیف در محل بخیه‌ها و نیاز به تعویض بانداژ در اولین روز کاملاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد. مهم‌ترین اقدام این است که به مراقبت‌های توصیه‌شده توسط پزشک ادامه دهید تا برش‌ها بهبود یابند.

با این حال، اگر خونریزی، کبودی، یا تورم از روز دوم به بعد ادامه پیدا کند یا بهبود نیابد، باید سریعاً با جراح خود تماس بگیرید. در چنین شرایطی، خونریزی ممکن است به عوامل زیر مرتبط باشد که نیاز به مداخله پزشکی دارد:

• هماتوم: هماتوم تجمع خون در خارج از رگ‌های خونی است که می‌تواند باعث تورم و فشار بر بافت‌های اطراف شود. در صورت عدم درمان، این عارضه ممکن است روند بهبودی را مختل کند.
• عفونت: خونریزی مداوم می‌تواند گاهی نشانه عفونت باشد، به‌ویژه اگر با علائمی مانند تب، قرمزی یا درد شدید همراه باشد. عفونت باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد تا از گسترش آن جلوگیری شود.
• آسیب عروقی: در موارد نادر، جراحی بینی ممکن است به رگ‌های خونی آسیب وارد کند و منجر به خونریزی مداوم شود. این وضعیت نیاز به ارزیابی دقیق و درمان توسط پزشک دارد.

نکته مهم: افرادی که به کم خونی مینور مبتلا هستند، معمولاً می‌توانند عمل بینی انجام دهند و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. کم خونی مینور و عمل بینی معمولاً با هم تداخلی ندارند، اما انجام جراحی بستگی به سطح هموگلوبین خون فرد دارد. اگر سطح هموگلوبین در حد نرمال باشد و بدن به‌طور کلی آماده باشد، عمل بینی بدون هیچ مشکلی انجام می‌شود. در غیر این صورت، ممکن است پزشک قبل از جراحی پیشنهاد کند که سطح آهن بدن افزایش یابد تا روند بهبودی بهتر و بدون مشکل پیش برود.

خونریزی بعد از عمل بینی می‌تواند کمی نگران‌کننده به نظر برسد، اما با آگاهی و رعایت نکات مراقبتی، جای هیچ استرسی نیست. مهم‌ترین نکته این است که به بدن خود گوش دهید؛ اگر چیزی غیرطبیعی به نظر می‌رسد، سریعاً اقدام کنید. یادتان باشد، روند بهبود برای هر فرد متفاوت است، پس صبور باشید و از این تجربه به‌عنوان فرصتی برای مراقبت بیشتر از خودتان استفاده کنید.