منتشر شده در 8 اسفند 1403
پوسته پوسته شدن ناخن - علائم و روش های درمان موثر
محتوای تایید شده
پوسته پوسته شدن ناخن که در اصطلاح علمی انیکوشیزیا (Onychoschiza) نامیده میشود، مشکلی رایج است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. شدت این مشکل می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و دلایل مختلفی برای آن وجود دارد. اما آنچه اهمیت دارد این است که بیشتر ما نمی‌دانیم چرا این مشکل ایجاد میشود و چگونه میتوان آن را درمان کرد. در این مقاله، به‌طور کامل به بررسی علل این مشکل، نشانه‌ها و روش‌های درمان خانگی، پزشکی و گیاهی آن می‌پردازیم.
علائم پوسته پوسته شدن ناخن
این مشکل می‌تواند در افراد مختلف با نشانه‌های متفاوتی بروز کند. برخی از رایج‌ترین علائم پوسته پوسته شدن ناخن عبارتند از:
- ایجاد شکاف‌های افقی روی ناخن
- بلند شدن لایه رویی ناخن و نازک شدن آن
- خشکی و پوسته پوسته شدن پوست اطراف ناخن
- تغییر رنگ ناخن، به‌ویژه زرد شدن آن
- ایجاد برآمدگی‌های کوچک روی سطح ناخن
دلایل پوسته پوسته شدن ناخنها
علت‌های مختلفی می‌توانند در ایجاد این مشکل نقش داشته باشند. برخی از آن‌ها بدون نیاز به درمان خاصی برطرف می‌شوند، اما برخی دیگر نیاز به مداخله پزشکی دارند. مهم‌ترین دلایل پوسته پوسته شدن ناخن شامل موارد زیر است:
۱. ضربه یا تماس با مواد شیمیایی
-
قرار گرفتن ناخنها در معرض مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده‌های قوی
-
تماس مداوم با آب بدون استفاده از دستکش
-
ضربه‌های فیزیکی به ناخن (مثلاً در اثر جویدن ناخن یا برخورد با سطوح سخت)
۲. مشکلات تیروئیدی
-
کم‌کاری تیروئید باعث خشکی پوست و ناخنها میشود و یکی از علل پوسته پوسته شدن ناخنها است.
۳. بیماری‌های خاص
-
بیماری‌های کلیوی و ریوی (مانند بیماری مزمن انسدادی ریه – COPD)
-
سندرم کاوازاکی در کودکان
۴. عوامل محیطی و سبک زندگی
-
تماس زیاد با رطوبت و مواد شوینده
-
کم‌آبی بدن و رژیم غذایی نامناسب
-
قرار گرفتن مداوم در معرض هوای خشک و سرد
۵. بیماری‌های پوستی
-
اگزما و پسوریازیس از جمله مشکلاتی هستند که می‌توانند باعث خشکی و پوسته شدن ناخنها شوند.
۶. کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی
-
کمبود بیوتین (B7)، نیاسین (B3)، آهن و روی می‌تواند باعث ضعیف شدن ناخنها و پوسته شدن آن‌ها شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در بیشتر موارد، این مشکل با مراقبت‌های خانگی برطرف میشود، اما گاهی اوقات نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر است. اگر پوسته پوسته شدن ناخنها با علائم زیر همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید:
- کاهش وزن بی‌دلیل
- خستگی مداوم و ضعف جسمی
- التهاب پوست اطراف ناخن
- احساس تشنگی بیش از حد
- تپش قلب، سرگیجه یا علائم افسردگی
روش‌های درمان پوسته پوسته شدن ناخن
۱. درمان پزشکی
اگر علت پوسته پوسته شدن ناخنها یک بیماری زمینه‌ای باشد، پزشک ممکن است یکی از روش‌های زیر را تجویز کند:
- مصرف مکمل‌های ویتامینی و قرص‌های تقویتی (در صورت کمبود ویتامین)
- قرص‌های آهن برای درمان کم‌خونی
- استفاده از کرم‌های ضدقارچ و آنتی‌هیستامین (در صورت وجود عفونت قارچی یا آلرژی)
- کرم‌های کورتیکواستروئیدی برای کنترل التهاب ناشی از اگزما یا پسوریازیس
۲. درمان‌های خانگی
علاوه بر روش‌های پزشکی، برخی از درمان‌های خانگی نیز می‌توانند به بهبود این مشکل کمک کنند:
- مصرف آب کافی و استفاده بیشتر از میوه‌ها و سبزیجات در رژیم غذایی
- کاهش استرس و انجام فعالیت‌های بدنی برای تقویت سیستم ایمنی بدن
- استفاده از ژل آلوئه‌ورا برای مرطوب کردن و ترمیم ناخنها
- خودداری از دست زدن بیش از حد به ناخنها و دستکاری وسواس‌گونه آن‌ها
- استفاده از دستکش هنگام کار با شوینده‌ها و جلوگیری از تماس مداوم با آب و مواد شیمیایی
- مرطوب کردن مداوم ناخنها با کرم‌های بدون عطر و طبیعی (مانند عسل)
- مصرف ویتامین E و امگا ۳ برای تسریع در بهبودی
۳. پرهیز از اشتباهات رایج
- استفاده از آب خیلی داغ و دوش‌های طولانی
- تماس ناخنها با مواد آلوده، خاک و غذاهای حساسیت‌زا
- لاک زدن و کاشت ناخن مکرر بدون فرصت دادن به ناخنها برای بازیابی سلامت خود
- عدم درمان بیماری‌های زمینه‌ای که می‌توانند عامل این مشکل باشند
روش‌های درمانی در طب سنتی
در طب سنتی، این مشکل معمولاً به غلبه صفرا در بدن نسبت داده میشود. برخی از روش‌های سنتی که ممکن است به بهبود این مشکل کمک کنند عبارتند از:
- خیساندن جو دوسر در شیر و قرار دادن دست‌ها در محلول حاصل
- پرهیز از مصرف غذاهای خشک و سرد
- مصرف روزانه ۱۴ عدد بادام برای تقویت ناخنها
- خوردن انجیر تازه یا خشک برای حفظ رطوبت بد
- استفاده از دم‌کرده گل همیشه‌بهار برای شست‌وشوی ناخنها
- ماساژ ناخنها با روغن‌های گیاهی مانند بادام شیرین، سیاهدانه، زیتون و نارگیل
- استفاده از روغن چای سبز برای درمان قارچ و باکتری‌های ناخن
- قرار دادن ناخنها در مخلوط آب جوشیده و سرکه سیب برای ضدعفونی و تقویت ناخنها
نتیجه‌گیری
پوسته پوسته شدن ناخنها مشکل شایعی است که می‌تواند ناشی از عوامل محیطی، کمبود ویتامین‌ها، بیماری‌های زمینه‌ای یا عادات نادرست باشد. در بسیاری از موارد، اصلاح سبک زندگی و مراقبت‌های خانگی می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند. اما اگر علائم شدید، طولانی‌مدت یا همراه با سایر مشکلات جسمی باشد، مشورت با پزشک متخصص ضروری است.
اگر شما هم تجربه‌ای در مورد پوسته پوسته شدن ناخنها و روش‌های درمانی آن دارید، خوشحال می‌شویم نظرات و تجربیاتتان را با ما به اشتراک بگذارید!
سوالات متداول
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، کمبود ویتامین‌های گروه B، به‌ویژه بیوتین (B7) و نیاسین (B3) یکی از اصلی‌ترین دلایل پوسته پوسته شدن ناخنها است. علاوه بر این، کمبود ویتامین A، C، E و آهن نیز می‌تواند این مشکل را تشدید کند. مسمومیت ناشی از مصرف بیش از حد ویتامین A (رتینول) نیز ممکن است منجر به شکنندگی و لایه‌لایه شدن ناخنها شود.
در مواردی که این مشکل ناشی از بیماری‌های جدی نیست، میتوان با رعایت برخی نکات ساده از بروز آن جلوگیری کرد. راهکارهای موثر برای پیشگیری عبارتند از:
کوتاه کردن مرتب ناخنها و جلوگیری از رشد بیش از حد آن‌ها
استفاده از دستکش هنگام شستن ظروف و کار با مواد شوینده
مرطوب نگه داشتن دست‌ها و ناخنها با کرم‌ها و روغن‌های طبیعی
پرهیز از تماس مداوم با آب و محیط‌های آلوده
خودداری از جویدن ناخن یا کندن پوست اطراف آن
مصرف رژیم غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی
عدم استفاده مداوم از لاک ناخن، ژلیش و کاشت ناخن
در طب سنتی، پوسته پوسته شدن ناخنها معمولاً به غلبه صفرا نسبت داده میشود. روش‌های طبیعی و گیاهی برای درمان این مشکل شامل موارد زیر است:
قرار دادن دست‌ها در محلول جوشانده جو دوسر و شیر برای تقویت ناخنها
پرهیز از مصرف غذاهای خشک و سرد که می‌توانند خشکی پوست را تشدید کنند
مصرف روزانه بادام و انجیر برای تقویت ناخنها و جلوگیری از خشکی پوست
شست‌وشوی دست‌ها با دم‌کرده گل همیشه‌بهار برای از بین بردن عفونت‌های قارچی
استفاده از روغن‌های گیاهی مانند روغن نارگیل، بادام، سیاهدانه و زیتون برای رطوبت‌رسانی به ناخنها
مخلوط آب جوشیده و سرکه سیب برای ضدعفونی و جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی
