علل و روش‌های درمانی خشکی و ترک لب

خشکی لب می‌تواند در هر فصلی از سال رخ دهد، اما تغییرات فصلی یا آب‌وهوای سرد و خشک تأثیر بیشتری روی لب‌ها می‌گذارند. به‌طور کلی، حدود 40 تا 55 درصد از افراد بزرگسال با مشکل خشکی پوست لب دست‌وپنجه نرم می‌کنند. دلیل مشکلات رایج پوست لب این است که در بافت آن هیچ اثری از غده چربی وجود ندارد. در نتیجه، لب‌ها همیشه در معرض خطر خشکی و ترک خوردن قرار می‌گیرند.

پوست حساس لب ما در اثر نور خورشید ترک می‌خورد، در محیط‌های خشک یا سرد تحریک می‌شود و حتی به مواد شیمیایی موجود در رژ لب واکنش نشان می‌دهد. بیشتر افراد در مقطعی از زندگی خود با خشکی لب مواجه شده‌اند، اما این موضوع برای بعضی، به یک مشکل پزشکی جدی‌تر تبدیل می‌شود. در این مقاله از رویینو مفصلاً به بررسی این موضوع و درمان ترک و خشکی لب می‌پردازیم.

انواع علت خشکی و ترک لب

وقتی به ترک و خشکی لب فکر می‌کنید، احتمالاً فقط نوعی از آن که ناشی از تشنه شدن است به ذهن‌تان خطور می‌کند. اما خشکی و ترک خوردن لب‌ها انواع مختلفی دارد که بد نیست با دلایل هر کدام آشنا شوید. از جمله انواع خشکی و ترک‌خوردگی لب باید به موارد زیر اشاره کرد:

• قرار گرفتن مکرر در معرض نور خورشید
• عفونت قارچی در گوشه‌های دهان
• کم‌آبی پوست و بدن
• واکنش آلرژیک
• واکنش به یک دارو مثل رتینوئیدها
• تشدید خشکی پوست لب به دلیل اگزما
• عادت‌های افراطی مثل لیسیدن لب
• عفونت ویروسی یا باکتریایی، مثل هرپس سیمپلک
• ضخیم شدن غدد بزاقی
• تورم مداوم و بدون درد لب‌ها

بهترین درمان ترک و خشکی لب

با وجود اینکه خشکی لب معمولاً یک مشکل جزئی است، اما گاهی می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. خبر خوب این است که راه‌های مختلفی برای درمان و پیشگیری از ترک خوردن لب‌ها وجود دارد. موارد زیر فقط چند نکته برای درمان ترک و خشکی لب به‌شمار می‌روند که توسط پزشکان و متخصصان هم تأیید شده‌اند:

استفاده از بالم لب یا مرطوب‌کننده لب

بالم و مرطوب‌کننده لب محصولات رایجی هستند که به طور خاص برای مرطوب کردن لب‌ها طراحی شده‌اند. هنگام انتخاب بالم لب یا مرطوب‌کننده لب، به دنبال محصولی باشید که حاوی مواد مغذی مثل روغن نارگیل، عصاره شی‌باتر یا موم زنبور عسل است. این مواد به حفظ رطوبت لب‌ها و نرم و لطیف نگه داشتن آن‌ها کمک می‌کنند. از بالم لب یا مرطوب‌کننده لب به طور مرتب مخصوصاً قبل از خواب استفاده کنید.

استفاده از وازلین برای درمان ترک و خشکی لب

وازلین یک محصول ارزان و در دسترس است که می‌تواند به طور مؤثر برای مرطوب کردن لب‌ها استفاده شود. وازلین یک لایه محافظ روی لب‌ها ایجاد می‌کند که به حفظ رطوبت آن‌ها کمک می‌کند. برای استفاده از وازلین، مقدار کمی از آن را روی انگشت خود بمالید و به‌آرامی روی لب‌هایتان ماساژ دهید.

استفاده از روغن‌های طبیعی

بعضی از روغن‌های طبیعی مثل روغن نارگیل، روغن زیتون و روغن بادام هم می‌توانند برای مرطوب کردن لب‌ها استفاده شوند. برای استفاده از این روغن‌ها، یک قطره از آن‌ها را روی انگشت خود بمالید و به‌آرامی روی لب‌هایتان ماساژ دهید.

استفاده از ماسک‌های لب

ماسک‌های لب می‌توانند به آبرسانی عمیق لب‌ها و از بین بردن سلول‌های مرده پوست کمک کنند. برای تهیه ماسک لب می‌توانید از مواد طبیعی مثل عسل، شکر، روغن نارگیل و آلوئه‌ورا استفاده کنید. همچنین، برای استفاده از ماسک لب، مواد را با هم مخلوط کنید و به مدت 10 تا 15 دقیقه روی لب‌هایتان قرار دهید. در نهایت، لب‌ها را با آب ولرم بشویید.

لایه‌برداری لب

لایه‌برداری لب می‌تواند به از بین بردن سلول‌های مرده پوست و نرم و لطیف شدن لب‌ها کمک کند. برای استفاده از اسکراب لب، آن را به‌آرامی روی لب‌هایتان ماساژ دهید و سپس با آب ولرم بشویید. فراموش نکنید که استفاده بیش‌ازحد از اسکراب و لایه‌برداری پوست لب باعث بدتر شدن وضعیت لب‌ها خواهد شد.

نوشیدن آب کافی

نوشیدن آب کافی به طور کلی برای سلامتی بدن ضروری است و به حفظ رطوبت پوست و لب‌ها هم کمک می‌کند. سعی کنید روزانه 8 تا 10 لیوان آب بنوشید.

مصرف غذاهای سرشار از ویتامین‌های B و E

ویتامین‌های B و E برای سلامت پوست و لب‌ها ضروری هستند. منابع خوب این ویتامین‌ها عبارت‌اند از:

• ویتامین B: گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لبنیات، حبوبات، سبزیجات برگ سبز
• ویتامین E: آجیل، دانه‌ها، روغن‌های گیاهی، سبزیجات برگ سبز

خودداری از لیسیدن لب‌ها

لیسیدن لب‌ها ممکن است در ابتدا باعث مرطوب شدن آن‌ها شود، اما در نهایت باعث خشکی و پوسته‌پوسته شدن آن‌ها می‌شود. بزاق دهان حاوی آنزیم‌هایی است که می‌تواند رطوبت لب‌ها را از بین ببرد.

بهترین راه درمان ترک گوشه لب

ترک گوشه لب که به آن استوماتیت زاویه‌ای هم می‌گویند، عارضه‌ای شایع است که باعث ایجاد زخم‌ها و ترک‌های دردناک در گوشه‌های دهان می‌شود. این ترک‌ها می‌توانند قرمز، متورم و پوسته‌پوسته باشند و گاهی با سوزش و خشکی هم همراه باشند.بهترین راه درمان ترک گوشه لب به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد:

• خشکی: برای رفع خشکی، باید به طور مرتب لب‌ها را با مرطوب‌کننده‌های لب چرب کنید. همچنین نوشیدن آب فراوان و استفاده از دستگاه بخور در منزل می‌تواند به مرطوب ماندن پوست و جلوگیری از خشکی لب‌ها کمک کند.
• عفونت: در صورت وجود عفونت، پزشک ممکن است داروهای ضد قارچ یا ضد باکتری موضعی یا خوراکی تجویز کند.
• کمبودهای تغذیه‌ای: با مصرف غذاهای سرشار از ویتامین‌های گروه B، آهن و روی، یا مصرف مکمل‌های غذایی، می‌توان کمبودهای تغذیه‌ای را جبران کرد.
• بیماری‌های زمینه‌ای: درمان بیماری‌های زمینه‌ای (مثل دیابت، پارکینسون، MS و غیره) می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به ترک گوشه لب کمک کند.
• مصرف داروها: اگر مصرف دارویی باعث خشکی دهان و ترک گوشه لب می‌شود، باید با پزشک در مورد راه‌های جایگزین یا کاهش عوارض جانبی دارو صحبت کرد.
• تابش اشعه مضر آفتاب: برای حفظ سلامت پوست لب از تابش اشعه UV، از مرطوب‌کننده‌های لب حاوی SPF استفاده کنید. محافظت از لب‌ها با استفاده از مرطوب‌کننده‌های ضد آفتاب به جلوگیری از خشکی و ترک خوردن لب در برابر نور خورشید کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: بوتاکس لب چیست؟

درمان ترک لب از نظر طب سنتی

طب سنتی معتقد است که هر مشکلی، ریشه‌ای در عدم تعادل مزاج‌ها دارد. از این رو، اولین قدم برای درمان، شناسایی مزاج غالب فرد و عامل زمینه‌ای خشکی لب‌ها است. برای مثال، اگر خشکی لب‌ها با علائمی مثل گرما و سوزش همراه باشد، نشان‌دهنده غلبه گرمی در بدن است و اگر با علائمی مثل سردی و رنگ‌پریدگی باشد، به سردی مربوط می‌شود

البته در صورتی که خشکی و ترک خوردن لب‌ها شدید باشد و با علائم دیگری مثل تب، درد و تورم همراه باشد، مراجعه به دکتر جراحی پلاستیک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است.از جمله راهکارهای درمان ترک و خشکی لب از نظر طب سنتی:

استفاده از مرطوب‌کننده‌های طبیعی

طب سنتی، روغن‌های طبیعی مثل روغن بادام، نارگیل، زیتون و بنفشه را برای مرطوب کردن لب‌ها بسیار مفید می‌داند. این روغن‌ها به ترمیم بافت آسیب‌دیده لب‌ها کمک می‌کنند و خشکی و ترک‌خوردگی آنها را از بین می‌برند.

مصرف خوراکی‌های مغذی

خوردن میوه‌ها و سبزیجات تازه، به‌خصوص آنهایی که سرشار از ویتامین‌های A و E هستند، برای سلامت پوست لب‌ها ضروری است. همچنین، نوشیدن آب فراوان به حفظ رطوبت بدن و جلوگیری از خشکی لب‌ها کمک می‌کند.

حفاظت از لب‌ها در برابر عوامل محیطی

در هوای سرد و خشک، استفاده از شال یا ماسک برای پوشاندن لب‌ها می‌تواند به حفظ رطوبت آنها کمک کند. همچنین، از قرار گرفتن مستقیم در معرض نور خورشید بدون استفاده از ضد آفتاب مناسب باید خودداری کرد.

متن انگلیسی:
Cheilitis is the medical term used for chapped lips. It is inflammation of the lips that can be short- or long-term. Cheilitis can affect the skin on your lips, the area surrounding your lips, and inside your mouth. It can be caused by many things including contact with something that you're allergic to or that irritates your skin, or a lack of certain nutrients in your diet.
ترجمه متن:
کیلیت (cheilitis) اصطلاح علمی خشکی لب است. مشخصه این عارضه تورم لب‌ها است، که می‌تواند کوتاه‌مدت یا بلندمدت باشد. کیلیت می‌تواند بر روی پوست لب‌ها، ناحیه اطراف لب‌ها، و داخل دهان اثر بگذارد. از علل این بیماری می‌توان به چیزهای مختلفی اشاره کرد، مانند تماس با چیزی که فرد به آن حساسیت دارد و پوست را تحریک می‌کند یا فقدان برخی مواد مغذی در رژیم غذایی.
WebMD

درمان ترک لب در خانه

خوشبختانه، برای درمان ترک‌های معمولی لب نیازی به‌صرف هزینه‌های گزاف و مراجعه به داروخانه‌ها نیست. شما می‌توانید در خانه و با استفاده از مواد و روش‌های طبیعی متعددی برای التیام و بازگرداندن لطافت به لب‌ها استفاده کنید.از جمله ترفندهای خانگی برای رفع ترک لب عبارت‌اند از:

• ماساژ لب با روغن نارگیل:  کافی است مقداری روغن نارگیل را به‌آرامی روی لب‌ها ماساژ دهید و بگذارید تا به طور کامل جذب شود.
• ماسک لب با عسل: از عسل به‌تنهایی یا مخلوط با روغن نارگیل و یا روغن زیتون به‌عنوان ماسک لب استفاده کنید.
• روش درمانی آلوئه‌ورا:  مقداری از ژل تازه آلوئه‌ورا یا وازلین را روی لب‌ها بمالید و بگذارید به مدت 15 تا 20 دقیقه بماند، سپس آن را با آب ولرم بشویید.
• ماسک شیر: اسید لاکتیک موجود در شیر، به لایه‌برداری ملایم سلول‌های مرده پوست لب‌ها کمک می‌کند و آنها را نرم و لطیف می‌سازد. مقداری شیر را با پنبه به لب‌ها بزنید و بگذارید به مدت 10 دقیقه بماند، سپس آن را با آب ولرم بشویید. 
• خیار: خیار، به دلیل داشتن خاصیت آبرسانی و ضد التهابی، می‌تواند به تسکین سوزش و قرمزی لب‌ها کمک کند. حلقه‌های نازکی از خیار را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی لب‌ها بگذارید و سپس آنها را با آب ولرم بشویید. 

لایه‌برداری ملایم در خانه برای لب‌های نرم‌تر

زمانی که لب‌های شما خشک و ترک‌خورده هستند، پوست آنها ممکن است شروع به بلند شدن و پوسته‌پوسته شدن کند. لایه‌برداری ملایم لب‌ها می‌تواند سلول‌های مرده پوست را که مانع رسیدن بالم لب به پوست جدید زیر پوسته‌ها می‌شود، از بین ببرد. شما می‌توانید اسکراب لب را با مواد اولیه‌ای که در خانه دارید، تهیه کنید. برای این کار به موارد زیر نیاز دارید:

• یک قاشق غذاخوری ماده لایه‌بردار، مثل شکر یا نمک دریا
• یک قاشق غذاخوری نرم‌کننده، مثل عسل یا روغن
• یک کاسه یا ظرف کوچک برای مخلوط کردن مواد
• یک گوش‌پاک‌کن برای استفاده از اسکراب
• یک دستمال مرطوب برای پاک کردن اسکراب

طرز تهیه اسکراب لب:

ماده لایه‌بردار (نمک یا شکر) و نرم‌کننده (روغن یا عسل) را در یک کاسه یا ظرف با هم مخلوط کنید. گوش‌پاک‌کن را داخل اسکراب بزنید. اسکراب را با حرکات دورانی و فشار ملایم روی لب‌های خود بمالید. با استفاده از یک دستمال مرطوب، اسکراب را پاک کنید. پس از لایه‌برداری لب‌ها، از یکی از روش‌های خانگی زیر برای تسکین، مرطوب‌سازی و محافظت از لب‌های ترک‌خورده خود استفاده کنید.

درمان ترک  لب در زمستان

هوای یخبندان و بادهای سرد باعث خشک شدن، ترک خوردن و حتی پوسته‌پوسته شدن لب‌ها می‌شوند. بنابراین، مراقبت از لب‌ها در زمستان باید با جدیت بیشتری انجام شود! در اینجا چند نکته و راهکار برای حفظ رطوبت، نرمی و سلامت لب‌های شما در طول فصل زمستان آورده شده است:

• از یک لایه محافظ برای لب‌ها استفاده کنید: توصیه می‌شود هنگام خروج از خانه در طول روز، از یک بالم لب به همراه ضد آفتاب با فاکتور محافظت‌کننده خورشید (SPF) استفاده کنید. SPF به‌عنوان یک لایه محافظ عمل می‌کند و از تیره شدن و خشک شدن لب‌ها جلوگیری می‌کند. 
• خودتان را هیدراته نگه دارید: طبیعی است که اگر بدن به‌اندازه کافی هیدراته یا سیراب باشد، لب‌ها هم همینطور خواهند بود. در زمستان، احساس تشنگی شدید نمی‌کنیم، اما وظیفه ماست که تعداد دفعات نوشیدن آب در طول روز را کنترل کنیم. 
• روغن لیمو و بادام: ترکیبی از لیمو و روغن بادام برای روشن‌تر کردن رنگ لب بسیار مؤثر است. این ترکیب، رطوبت و آبرسانی را فراهم می‌کند و باعث می‌شود لب‌ها به طور طبیعی نرم و صورتی شوند. برای این کار، 2 قاشق غذاخوری روغن بادام بردارید، ۲ تا ۳ قطره لیمو را در آن بچکانید و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی لب‌ها بگذارید. سپس لب‌ها را به‌آرامی و با آب ولرم شست‌وشو دهید. 
• استفاده خامه برای نرمی لب: یکی از راحت‌ترین و ارزان‌ترین روش‌ها استفاده از خامه برای ماساژ دادن لب‌ها است. ماساژ خامه روی پوست لب، برای آبرسانی و رفع تیرگی لب‌ها در فصل زمستان بسیار مؤثر است.
• زندگی سالم و رژیم غذایی متعادل: علاوه بر حفظ سطح مناسب آب در بدن، داشتن اشتهای خوب و مصرف یک رژیم غذایی متعادل سرشار از مواد مغذی و معدنی بسیار ضروری است.

معرفی دارو و پماد برای درمان ترک لب

با وجود اینکه روش‌های طبیعی مختلفی برای درمان و پیشگیری از ترک لب وجود دارند، گاهی پیش می‌آید که باید از دارو یا پماد استفاده کنید. در مواردی که ترک‌خوردگی لب خیلی شدید باشد یا با علائم دیگری مثل درد، تورم یا عفونت همراه شود، استفاده از دارو و پماد ضروری است.از جمله داروها و پمادهای مخصوص برای درمان ترک و خشکی لب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وازلین: وازلین، لایه‌ای محافظ روی لب‌ها ایجاد و از تبخیر رطوبت آنها جلوگیری می‌کند. می‌توانید از وازلین به‌عنوان مرطوب‌کننده روزانه لب‌ها استفاده کنید.
• کرم و پماد آکوافور (Aquaphor): این پماد، حاوی مواد مرطوب‌کننده و التیام‌بخش مثل پترولئوم ژله، لانولین و موم زنبور عسل است و می‌تواند به تسکین خشکی و ترک‌خوردگی لب‌ها کمک کند

در موارد شدیدتر ترک لب، پزشک ممکن است پمادهای تجویزی را برای شما تجویز کند. این پمادها حاوی ترکیبات قوی‌تری مثل استروئیدها یا کورتیکواستروئیدها هستند و به تسکین التهاب و قرمزی لب‌ها کمک می‌کنند. از جمله این پمادها:

• هیدروکورتیزون: این پماد کورتیکواستروئید، می‌تواند به کاهش التهاب و قرمزی لب‌ها کمک کند. 
• فلوئوسینولون: این پماد کورتیکواستروئید قوی‌تر، می‌تواند برای درمان ترک‌های شدید لب و التهاب‌های مربوط به اگزما یا درماتیت استفاده شود.

برای درمان خونریزی لب‌های ترک‌خورده چه باید کرد؟

خونریزی زمانی اتفاق می‌افتد که ترک‌های لب (اصطلاحاً شقاق‌ها) پاره و به برش و زخم (ترک لب) تبدیل می‌شوند. پوست لب‌ها مستعد ترک خوردن است و لب‌های ترک‌خورده و درمان‌نشده ممکن است خونریزی کرده و باعث درد و سوزش شوند. اگر خونریزی ادامه‌دار است و روش‌های درمان ترک و خشکی لب کمکی نمی‌کند، حتماً از طریق رویینو به پزشک مناسب مراجعه کنید.