کهیر چیست و چگونه می‌توان آن را سریع درمان کرد؟

کهیر، یا اورتیکاریا، یکی از شایع‌ترین اختلالات پوستی است که با ظهور ناگهانی برجستگی‌ها یا پلاک‌های قرمز و خارش‌دار بر روی پوست مشخص می‌شود. این عارضه می‌تواند در هر سنی رخ دهد و به دلایل مختلفی از جمله واکنش‌های آلرژیک، استرس، عفونت‌ها و عوامل فیزیکی بروز کند. در این مقاله، به بررسی جامع کهیر، انواع آن، علل بروز، علائم و روش‌های درمانی مختلف از جمله درمان‌های خانگی، دارویی و طب سنتی می‌پردازیم.

کهیر چیست؟

کهیر به ضایعات پوستی برجسته و خارش‌داری اطلاق می‌شود که به‌طور ناگهانی ظاهر شده و ممکن است در عرض چند ساعت تا چند روز ناپدید شوند. این ضایعات معمولاً قرمز یا صورتی‌رنگ بوده و می‌توانند در هر نقطه‌ای از بدن بروز کنند. کهیر می‌تواند حاد (کمتر از شش هفته) یا مزمن (بیش از شش هفته) باشد.

انواع کهیرهای پوستی

کهیر حاد

کهیر حاد به ضایعاتی گفته می‌شود که به‌طور ناگهانی ظاهر شده و در مدت زمان کوتاهی، معمولاً کمتر از شش هفته، ناپدید می‌شوند. این نوع کهیر ممکن است در اثر واکنش‌های آلرژیک به مواد غذایی، داروها، نیش حشرات یا عفونت‌های حاد ایجاد شود. علائم آن شامل خارش شدید، قرمزی و تورم پوست است.

کهیر مزمن

کهیر مزمن به ضایعاتی اطلاق می‌شود که بیش از شش هفته ادامه دارند و ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشند. علت دقیق این نوع کهیر در بسیاری از موارد ناشناخته است، اما می‌تواند با بیماری‌های خودایمنی، عفونت‌های مزمن یا اختلالات هورمونی مرتبط باشد. مدیریت کهیر مزمن نیازمند تشخیص دقیق و برنامه درمانی منظم است.

کهیر فیزیکی

کهیر فیزیکی در نتیجه‌ی قرار گرفتن پوست در معرض محرک‌های فیزیکی مانند فشار، سرما، گرما، نور خورشید یا آب ایجاد می‌شود. این نوع کهیر معمولاً در محل تماس با عامل محرک ظاهر شده و ممکن است با خارش و تورم همراه باشد.

کهیر عصبی

کهیر عصبی یا کهیر ناشی از استرس، به ضایعات پوستی‌ای گفته می‌شود که در اثر تنش‌های روانی و استرس بروز می‌کنند. استرس می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار داده و منجر به واکنش‌های پوستی مانند کهیر شود.

کهیر بارداری

کهیر بارداری، یا پاپول‌ها و پلاک‌های کهیری خارش‌دار بارداری (PUPPP)، یکی از شایع‌ترین عوارض پوستی در دوران حاملگی است. این عارضه معمولاً در اواخر سه‌ماهه سوم بارداری ظاهر شده و با خارش و ضایعات قرمز رنگ در نواحی شکم، ران‌ها و باسن همراه است.

علل بروز کهیر

کهیر می‌تواند در اثر عوامل متعددی بروز کند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• آلرژن‌ها: مصرف برخی مواد غذایی مانند آجیل، شکلات، ماهی، گوجه‌فرنگی، تخم‌مرغ، توت‌فرنگی، شیر و مرکبات می‌تواند در افراد حساس منجر به بروز کهیر شود.
• داروها: برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها (مثلاً پنی‌سیلین)، مسکن‌ها (مانند آسپیرین، کدئین، ایندومتاسین)، خواب‌آورها، ویتامین‌ها و ملین‌ها ممکن است واکنش‌های آلرژیک پوستی ایجاد کنند.
• عفونت‌ها: عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی مانند گلودرد چرکی، عفونت‌های مجاری ادراری، عفونت‌های مقاربتی و عفونت‌های روده‌ای می‌توانند با بروز کهیر همراه باشند.
• نیش حشرات: نیش برخی حشرات می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک و ظهور کهیر شود.
• بیماری‌های داخلی: برخی بیماری‌ها مانند اختلالات تیروئیدی، هپاتیت و سایر بیماری‌های خودایمنی ممکن است با بروز کهیر مرتبط باشند.
• محرک‌های فیزیکی: عواملی مانند فشار، سرما، گرما و نور خورشید می‌توانند در برخی افراد منجر به بروز کهیر شوند.
• استرس و تنش‌های روانی: استرس و اضطراب می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار داده و منجر به بروز کهیر عصبی شوند.

درمان کهیر

درمان دارویی

1. آنتی‌هیستامین‌ها: داروهایی مانند لوراتادین، ستیریزین و فکسوفنادین می‌توانند در کنترل خارش و تورم مؤثر باشند.
2. کورتیکواستروئیدها: در موارد شدید، پزشک ممکن است داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون را تجویز کند.
3. داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: در کهیر مزمن و مقاوم، داروهایی مانند سیکلوسپورین ممکن است تجویز شوند.
4. تزریق اپی‌نفرین: در موارد شدید واکنش آلرژیک، تزریق سریع اپی‌نفرین ضروری است.

درمان‌های خانگی

• استفاده از کمپرس سرد برای کاهش التهاب و خارش
• حمام با جو دوسر برای تسکین پوست
• استفاده از ژل آلوئه‌ورا به دلیل خواص ضدالتهابی آن
• پرهیز از خاراندن پوست برای جلوگیری از بدتر شدن کهیر

درمان کهیر در طب سنتی

• مصرف دمنوش‌های گیاهی مانند بابونه و سنبل‌الطیب
• روغن نارگیل و زیتون برای تسکین پوست
• استفاده از سرکه سیب برای کاهش التهاب

تأثیر رژیم غذایی بر کهیر

رژیم غذایی نقش مهمی در پیشگیری و کاهش علائم کهیر دارد. برخی غذاها ممکن است باعث تحریک سیستم ایمنی و تشدید علائم شوند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت پوستی کمک کنند.

مواد غذایی که ممکن است کهیر را تشدید کنند

• غذاهای آلرژی‌زا: شامل تخم‌مرغ، شیر، بادام‌زمینی، ماهی، گندم و سویا که ممکن است در برخی افراد باعث واکنش‌های آلرژیک شوند.
• مواد افزودنی و نگهدارنده‌ها: مانند بنزوات‌ها، سولفیت‌ها و رنگ‌های مصنوعی که در غذاهای بسته‌بندی‌شده و فرآوری‌شده یافت می‌شوند.
• مواد غذایی تند و ادویه‌دار: فلفل، سس تند و غذاهای پرادویه می‌توانند باعث تحریک پوست و تشدید کهیر شوند.
• الکل و کافئین: مصرف بیش از حد این مواد ممکن است باعث گشاد شدن عروق و افزایش واکنش‌های آلرژیک گردد.

مواد غذایی مفید برای کاهش کهیر

• میوه‌ها و سبزیجات تازه: شامل خیار، هندوانه، سیب و هویج که خواص ضدالتهابی دارند.
• چای‌های گیاهی: مانند چای بابونه و چای سبز که به کاهش استرس و التهاب کمک می‌کنند.
• غذاهای غنی از امگا 3: شامل ماهی سالمون، گردو و دانه چیا که می‌توانند به کاهش التهاب پوست کمک کنند.
• ماست پروبیوتیک: که به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش واکنش‌های آلرژیک کمک می‌کند.

نکات تغذیه‌ای برای کنترل کهیر

• نوشیدن آب کافی برای حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی آن
• رعایت رژیم غذایی متعادل و پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده
• مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه برای تنظیم رژیم غذایی مناسب

با رعایت یک رژیم غذایی مناسب و پرهیز از مواد تحریک‌کننده، می‌توان علائم کهیر را کاهش داد و به بهبود سریع‌تر آن کمک کرد.

پرسش و پاسخ: آیا مشکلات پوستی مثل کهیر و خارش کف سر بعد از پریودی طبیعیه؟

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر کهیر بیش از شش هفته ادامه داشت، یا همراه با علائم شدیدی مانند تورم زبان و گلو، مشکلات تنفسی یا احساس ضعف شدید بود، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

نتیجه‌گیری

کهیر یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی است که می‌تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود. آگاهی از انواع، علل و روش‌های درمانی کهیر می‌تواند به مدیریت بهتر این عارضه کمک کند. در صورت بروز کهیر مزمن یا واکنش‌های شدید آلرژیک، مراجعه به پزشک و دریافت درمان مناسب ضروری است.