آنچه از سوال شما متوجه میشوم این است که موضوع درباره برطرف کردن جای جوش (اسکار یا لکه بعد از دستکاری جوش) است.
انواع جای جوش و اهمیت تشخیص صحیح
قبل از انتخاب درمان مناسب، باید ابتدا نوع جای جوش را مشخص کرد. جای جوشها معمولاً به سه شکل ظاهر میشوند:
-
لکههای قهوهای یا قرمز رنگ (PIH یا لک التهابی): این نوع شایعترین حالت است و بیشتر ناشی از التهاب و دستکاری جوش است.
-
فرورفتگیهای پوستی (اسکار آتروفیک): پوست در محل جوش نازک شده و حالت فرو رفته دارد.
-
برجستگی یا گوشت اضافه (اسکار هیپرتروفیک یا کلوئید): بسیار کمتر اتفاق میافتد، اما در برخی افراد مستعد دیده میشود.
اگر لکه باقیمانده شما به صورت تغییر رنگ (مثلاً صورتی، قهوهای یا تیره) باشد و سطح پوست صاف باشد، احتمالاً جای جوش شما از نوع لک التهابی است و درمان آن راحتتر است.
درمانهای پیشنهادی برای از بین بردن جای جوش
درمانهای خانگی و دارویی مؤثر برای لک التهابی
برای لکهای قهوهای یا قرمز که بعد از دستکاری جوش ایجاد میشوند:
-
کرمهای حاوی نیاسینامید، ویتامین C یا آزلائیک اسید:
-
این مواد باعث روشن شدن لکها و یکنواخت شدن رنگ پوست میشوند.
-
استفاده منظم (روزانه) به مدت حداقل ۶ تا ۱۲ هفته نتایج قابل قبولی ایجاد میکند.
-
-
کرمهای لایهبردار (حاوی AHA یا BHA مثل گلیکولیک اسید یا سالیسیلیک اسید):
-
به مرور سلولهای مرده پوست را حذف کرده و لک را کمرنگ میکنند.
-
-
کرمهای ضدآفتاب با SPF بالا (حداقل SPF 30):
-
بسیار حیاتی است؛ چون در صورت عدم محافظت در برابر آفتاب، لکها تیرهتر و مقاومتر میشوند.
-
-
کرمهای ترکیبی تجویزی (مثل ترکیب هیدروکینون، ترتینوئین و کورتون ملایم):
-
زیر نظر پزشک استفاده شوند، تأثیرگذاری سریعتری دارند ولی نیاز به احتیاط دارند.
-
روشهای کلینیکی و پزشکی
اگر لکهها با درمان خانگی بهبود پیدا نکردند یا پوست دچار فرو رفتگی شده است، درمانهای حرفهایتری پیشنهاد میشود:
-
میکرونیدلینگ (Dermapen):
-
تحریک کلاژنسازی و کمک به یکنواخت شدن رنگ پوست.
-
مناسب برای اسکارهای سطحی و لکها.
-
-
لیزر فرکشنال یا IPL:
-
بسیار مؤثر برای لکهای تیره و قرمز.
-
در چند جلسه باعث بهبود رنگ و بافت پوست میشود.
-
-
پیلینگ شیمیایی (لایهبرداری با اسیدهای خاص):
-
برای پوستهای با لکهای سطحی مناسب است.
-
توسط پزشک در چند جلسه انجام میشود.
-
-
تزریق فیلر یا سابسیژن (برای فرورفتگیها):
-
اگر جای جوش به صورت فرورفتگی است، این روشها کمک میکنند سطح پوست یکنواخت شود.
-
توصیههای کاربردی برای مراقبت روزانه
-
از دستکاری مجدد جوشها خودداری کنید تا جای بیشتری ایجاد نشود.
-
به طور مداوم از ضدآفتاب استفاده کنید حتی در منزل یا روزهای ابری.
-
برای انتخاب کرم مناسب، ابتدا با داروساز یا پزشک مشورت کنید تا متناسب با نوع پوستتان باشد.
-
صبور باشید؛ درمان لکهای پوستی زمانبر است و ممکن است چند ماه طول بکشد.
جمعبندی
درمان جای جوش بستگی به نوع آن دارد. اگر صرفاً لک است و سطح پوست صاف است، میتوان با محصولات ضدلک، لایهبردارهای ملایم و محافظت در برابر آفتاب به خوبی آن را برطرف کرد. در موارد شدیدتر یا اسکارهای فرورفته، درمانهای کلینیکی مانند میکرونیدلینگ یا لیزر بسیار مؤثر هستند. رعایت مراقبت روزانه و پرهیز از دستکاری جوشها از اهمیت بالایی برخوردار است.