عمل حلقه معده چیست؟
حلقه معده یا لاپاراسکوپی باندینگ قابل تنظیم معده (Gastric Banding) یک نوع رایج جراحی لاغری برای افرادی است که اضافه وزن شدید دارد. این عمل شامل قرار دادن یک نوار قابل تنظیم در اطراف قسمت بالای معده است. حلقه معده یک نوار یا باند قابل تنظیم از سیلیکون نرم است. جراحان آن را به شکل حلقه در قسمت بالایی معده قرار میدهند. سپس یک کیسه کوچک معده در بالای باند ایجاد میشود که باعث خواهد شد بیشتر معده در زیر باند قرار گیرد. مکانیسم اصلی عمل حلقه معده ایجاد محدودیت است. بیماران باید آهسته غذا خوردن را تمرین کنند و غذای خود را طولانیتر بجوند که احساس سیری کنند.
مزایای باندینگ معده
- پزشکان از روش لاپاراسکوپی برای جراحی استفاده میکنند و باعث ایجاد جای زخم کوچک میشود و بهبودی سریع و درد کمتر را نتیجه میدهد.
- بیماران عمدتاً مجبورند یک شب در بیمارستان بمانند تا عمل جراحی انجام شود و در عرض یک یا دو هفته به زندگی روزانه خود بازگردند.
- این عمل فرآیندی برگشت پذیر است. اگر نتیجه رضایت بخشی نداشته باشد یا منجر به عوارض بعد از جراحی شود، پزشک میتواند باند را جدا کند.
- امکان پر کردن باند و تنظیم دقیق آن وجود دارد.
- باند برای ماندن در اطراف معده هیچگونه حساسیتی ایجاد نمیکند.
روش انجام گاستریک باندینگ
در این روش، یک نوار توخالی ساخته شده از مواد خاص در اطراف معده در نزدیکی انتهای بالایی آن قرار میگیرد. از این طریق یک کیسه کوچک و یک راه باریک به سمت باقیمانده بزرگتر معده ایجاد میکند. سپس باند با محلول نمک باد میشود. میتوان آن را به مرور زمان سفت یا شل کرد تا با افزایش یا کاهش مقدار محلول نمک، اندازه مسیر را تغییر داد. در طول این عمل، جراحان معمولاً از تکنیکهای لاپاراسکوپی (با استفاده از برشهای کوچک و ابزارهای شفت بلند) برای کاشت یک نوار سیلیکونی بادی در شکم بیمار استفاده میکنند. این باند مانند یک ساعت مچی در اطراف قسمت فوقانی معده بسته میشود تا یک کیسه شکمی جدید و کوچک ایجاد کند که مقدار غذایی که بیمار میخورد را محدود و کنترل میکند. همچنین باند یک خروجی کوچک ایجاد میکند که فرآیند تخلیه به معده و روده را کند خواهد کرد. در نتیجه، بیماران زودتر احساس سیری میکنند و با مقدار کمتری غذا راضی میشوند. این موضوع به نوبه خود منجر به کاهش وزن میشود.
از آنجایی که حلقه معده هیچ برش، منگنه کردن یا مسیریابی مجدد وجود ندارد، این جراحی کمترین آسیب را در بین تمام جراحیهای کاهش وزن دارد. رویکرد لاپاراسکوپی به جراحی همچنین مزایای کاهش درد پس از عمل، کوتاه شدن مدت بستری در بیمارستان و بهبودی سریعتر را ارائه میدهد. برای تغییر اندازه نوار، سطح داخلی آن را میتوان با یک محلول نمکی باد یا خالی کرد. این باند توسط لوله به یک پورت که در حین جراحی در زیر پوست شکم قرار داده شده است، متصل میشود. جراح بعد از عمل میتواند با وارد یک سوزن ظریف به پورت، میزان نمک موجود در باند را کنترل کند.
عمل حلقه معده مناسب چه کسانی است؟
فردی که به دلیل چاقی از مشکلات سلامتی رنج میبرد، این امکان را دارد جراحی باند معده را انتخاب کند. این عمل نسبت به سایر موارد عوارض کمتری ایجاد میکند و نیازی به تقسیم معده یا روده در طول جراحی نیست. به طور کلی، افراد با شرایط زیر میتوانند برای جراحی حلقه معده باشند:
- دارای شاخص توده بدنی (BMI) 40 با داشتن بیماریهایی مانند دیابت یا فشار خون بالا
- موفق نبودن گزینههای درمانی دیگر مانند رژیم غذایی، ورزش و داروهای کاهش وزن
- نداشتن مشکلات سلامتی و بیماریهایی مانند بیماری التهابی روده، بیماری قلبی و اختلالات روانی
مانند همه انواع جراحی چاقی، باندینگ معده ابزاری است که میتواند به کاهش وزن کمک کند. نصب نوار معده به این معنی است که شما باید به تغییر سبک زندگی خود متعهد باشید. کسانی که تحت عمل جراحی باند معده قرار میگیرند نباید به مواد مخدر یا الکل وابستگی داشته باشند، زیرا این مسائل میتوانند شانس موفقیت طولانی مدت آنها را بسیار کم کنند.
نحوه غذا خوردن بعد از عمل حلقه معده
بیمار میتواند مایعات بنوشد و مقدار کمی غذا بخورد، اما نمیتواند مقدار زیادی غذا را یکجا بخورد. وقتی غذا میخورد، کیسه کوچک به سرعت پر میشود، بنابراین زودتر از حد معمول و برای مدت طولانیتری احساس سیری خواهد کرد. این بدان معناست که فرد کمتر غذا میخورد و آهستهتر غذا را وارد معده میکند.
جراح میتواند با تزریق مایع به داخل باند از طریق پورتی که درست زیر پوست شکم قرار دارد، نوار معده را سفت یا شل کند. این کار بر سرعت انتقال غذا از کیسه به قسمت پایین معده تأثیر میگذارد. اینکه جراحی باند معده با نتیجه خوبی همراه است یا نه، بستگی به این دارد که فرد چگونه میتواند یک سبک زندگی سالم را بعد از عمل دنبال کند. او باید عادات غذایی خود را تغییر دهد و فعالتر باشد. همچنین باید مراقب نوشیدنیهای پرکالری از جمله الکل باشند، زیرا این نوشیدنیها همچنان میتوانند از نوار معده عبور کنند.
میزان موفقیت جراحی حلقه معده
موفقیت جراحی حلقه معده برای کاهش وزن متغیر است. بیمار در واقع میتواند بین 50 تا 60 درصد از وزن اضافی خود را در مدت 18 تا 24 ماه از دست دهد. با این حال، میزان کاهش وزن کاملاً به این بستگی دارد که بیماران تا چه حد به دستورالعملهای رژیم غذایی خود پایبند هستند و واقعاً چقدر با حلقه معده کنار میآیند. همچنین این عمل میتواند در بهبود بیماریهای زیر موثر باشد و نتایج موفقیت آمیزی داشته باشد:
- بیماری قلبی
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- آپنه انسدادی خواب
- دیابت نوع 2
- مشکل کبد چرب برای افراد غیر الکلی
عوارض حلقه معده
عوارض در مراحل اولیه بسیار کم است. با این حال، عوارض عمومی ناشی از بیهوشی و خود عمل مانند عفونت، خونریزی (داخلی یا مستقیم از پوست)، لخته شدن خون در پاها و همچنین لخته شدن احتمالی در ریهها وجود دارند، اما این عوارض را میتوان با انجام اقدامات پیشگیرانه کاهش داد. عارضه بالقوه دیگر جراحی حلقه معده شامل لغزش باند معده (در هر زمانی پس از عمل) است.
تعداد بسیار کمی از بیماران میتوانند دچار فرسایش باند میشوند که این مشکل به اصطکاک ناشی از مالش نوار به معده اشاره دارد. دقیقاً به همین دلیل است که بیماران پس از گذاشتن حلقه معده نیاز به پیگیری منظم دارند. پس بسیار مهم است که بیماران یک سبک زندگی منظم را اتخاذ کنند. در صورت مشاهده هرگونه علائم بعد از جراحی به پزشک مراجعه کنید:
- درجه تب بالا
- بلعیدن سخت غذا
- درد شکم
- درد قفسه سینه
- به سختی نفس کشیدن
- بیمار شدن
آماده شدن برای جراحی باند معده
برای بررسی اینکه آیا برای جراحی مناسب هستید، باید ارزیابیها و آزمایشهای خونی انجام دهید. این موارد همچنین ممکن است نشان دهند که آیا فرد بیماریهای مرتبط با چاقی را دارید یا خیر. پس از انجام عمل جراحی باید رژیم غذایی و عادات بیمار تغییر کند. به بیمار اطلاعاتی در مورد اینکه چه بخورد و بنوشد بعد از عمل به او داده میشود و پزشک قبل از انجام این کار با بیمار صحبت خواهد کرد.
اگر بیمار سیگار میکشد از او خواسته میشود که آن را ترک کند (معمولاً چند هفته قبل از جراحی) سیگار کشیدن میتواند احتمال ابتلا به عفونت زخم را افزایش دهد و همچنین منجر به عوارض خواهد شد. ممکن است از بیمار خواسته شود برای مدت کوتاهی قبل از عمل از یک رژیم غذایی کم کالری و کم کربوهیدرات پیروی کند. این کار به کوچک شدن کبد کمک میکند و قرار دادن باند را راحتتر و ایمنتر خواهد کرد.
بیمار دو روز قبل از جراحی باید یک رژیم غذایی با مایعات فراوان را شروع کند تا دستگاه گوارش برای عمل آماده شود این رژیم. معده و روده را خالی میکند و سطح مناسب هیدراتاسیون بدن را حفظ میکند (نوشیدن آب زیاد). جراح داروهای خوراکی برای پاکسازی روده قبل از جراحی ارائه میدهد. بیمار نباید در شب قبل از عمل چیزی بخورد یا بنوشد.
عمل گاستریک باندینگ معده تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، به این معنی که بیمار در طول عمل در خواب خواهد بود. رد قبل از بیهوشی عمومی باید ناشتا باشد. در مورد زمان توقف خوردن و آشامیدن، دستورالعملهای واضحی به بیمار داده میشود. پیروی از این توصیهها ضروری است. در روز انجام عمل، جراح با بیمار ملاقات خواهد کرد تا وضعیت او را بررسی کند. کارکنان بیمارستان هر گونه بررسی نهایی را انجام میدهند و بیمار را برای عمل جراحی آماده میکنند.
مراقبتهای بعد از جراحی حلقه معده
تا زمانی که اثر داروی بیهوشی از بین برود، بیمار باید در بیمارستان استراحت کند. همچنین ممکن است به مقداری تسکین درد برای کمک به کاهش هر گونه ناراحتی نیاز داشته باید. او سپس بیمار از رختخواب بلند میشوی و به اطراف حرکت میکند. این به کاهش خطر ابتلا به عفونت قفسه سینه و خطر لخته شدن خون در پاهای بیمار کمک میکند. پرستار قبل از رفتن فرد به خانه به او توصیههایی در مورد مراقبت از زخمها میدهد.
بیمار میتواند در روز عمل یا روز بعد به خانه برود. باید به همراه بیمار یک نفر باشد که میتواند او را به خانه برساند و در صورت امکان، یک روز یا بیشتر تا زمانی که داروی بیهوشی از بین برود در کنارش بماند. نوار معده در طول جراحی تا حدی پر میشود، بنابراین بیمار باید فورا مراقب آنچه میخورد باشد. جراح به بیمار خواهد گفت که چه زمانی میتواند شروع به خوردن و آشامیدن کند.
ممکن است یک یا دو هفته طول بکشد تا پس از جراحی باند معده بهبود پیدا کند و بیمار به فعالیتهای عادی خود بازگردد؛ اما همه افراد متفاوت هستند، بنابراین مهم است که از توصیههای جراح پیروی شود. بیمار برای تنظیم نوار معده، پس از جراحی باید به طور منظم برای پیگیری قرار ملاقات به نزد پزشک خود برود. این کار باعث میشود که او به طور پیوسته مقدار مناسبی از وزن خود را کم کند.
بیمار پس از جراحی باند معده باید در رژیم غذایی خود تغییراتی ایجاد کند. یک متخصص تغذیه میتواند به فرد کمک کند تا تغییراتی را در برنامه غذایی خود ایجاد کند. بیمار ممکن است نیاز به مصرف روزانه مکمل ویتامین و مواد معدنی داشته باشد تا مطمئن شود که تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت میکند.
بیمار بعد از جراحی باند معده میتواند باردار شود، اما قبل از اینکه برای بچهدار شدن تلاش کند، باید یک سال یا بیشتر صبر کنید تا به وزن ثابت برسد. اگر بیمار باردار شود، پزشک به دقت افزایش وزن او را زیر نظر بگیرد و بررسی کند که مواد مغذی مناسب را دریافت میکند یا خیر. احتمالاً بیمار هر سه ماه یکبار معاینه میشود و ممکن است نیاز داشته باشد که دائماً به متخصص تغذیه مراجعه کند. همچنین باید باند خود را در دوران بارداری تنظیم کرده یا شاید به طور کلی باد آن را تخلیه کند.
نکات مهم در عمل حلقه معده
به نکات مهم زیر در مورد عمل باندینگ معده توجه کنید:
- باند معده ممکن است به کاهش وزن کمک کند. همچنین ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مختلف از جمله دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا موثر باشد.
- هر فردی مقدار متفاوتی از وزن خود را از دست میدهد، اما اکثر مردم حدود نیمی از وزن اضافی خود را در طول حدود دو سال از دست خواهند داد.
- برخی تحقیقات نشان میدهند که سایر انواع جراحی کاهش وزن مانند اسلیو معده ممکن است در دراز مدت بهتر عمل کنند.
- کاهش وزن پس از جراحی باند معده معمولاً یک گزینه مثبت است، اما شاید پس از عمل، سازگاری با سبک زندگی و ظاهر جدید برایتان سخت باشد.
سوالات متداول
جراحی باند معده چیست؟
جراحی باند معده نوعی جراحی کاهش وزن است که شامل قرار دادن یک نوار قابل تنظیم در اطراف قسمت بالایی معده برای ایجاد یک کیسه کوچک است.
چه کسانی کاندیدای مناسب برای جراحی باند معده هستند؟
کاندیدهای جراحی باند معده معمولاً افرادی با شاخص توده بدنی بالای 40 یا افرادی هستند که با بیماریهایی دیابت یا فشار خون بالا دست و پنجه نرم میکنند.
عمل جراحی چگونه انجام میشود؟
یک نوار سیلیکونی در اطراف قسمت بالایی معده قرار میگیرد و به یک پورت دسترسی زیر پوست متصل میشود. باند را میتوان با تزریق یا برداشتن نمک از طریق پورت سفت یا شل کرد.
مزایای جراحی باند معده چیست؟
مزایا شامل کاهش وزن قابل توجه، بهبود یا رفع شرایط مرتبط با چاقی (مانند دیابت نوع 2، فشار خون بالا و آپنه خواب) و بهبود کیفیت زندگی است.
خطرات و عوارض جراحی باند معده چیست؟
خطرات احتمالی شامل عفونت، لغزش نوار، فرسایش نوار در معده و مشکلات در پورت دسترسی. سایر خطرات شامل خونریزی، لخته شدن خون و واکنشهای نامطلوب به بیهوشی هستند.
روند بهبودی چگونه است؟
بهبودی معمولاً شامل یک بستری کوتاه مدت، اغلب کمتر از 24 ساعت است. اکثر بیماران میتوانند در عرض یک تا 2 هفته به فعالیتهای عادی بازگردند، اگرچه باید حدود 6 هفته از فعالیتهای سنگین خودداری کنند.
بعد از جراحی باند معده چقدر میتوانم وزن کم کنم؟
کاهش وزن در بین افراد متفاوت است، اما به طور متوسط، بیماران میتوانند انتظار داشته باشند که حدود 40 تا 50 درصد از وزن اضافی خود را در دو سال اول کاهش دهند.
چه تغییراتی در رژیم غذایی بعد از جراحی لازم است؟
بیماران پس از جراحی باید از یک رژیم غذایی سخت پیروی کنند که با مایعات شروع شده و طی چند هفته به غذاهای نرم و سپس معمولی تبدیل شود.
آیا بعد از گاستریک باندینگ به جراحیهای اضافی نیاز خواهم داشت؟
در حالی که باند معده به عنوان یک راه حل طولانی مدت طراحی شده است، برخی از بیماران ممکن است به دلیل عوارض، کاهش وزن ناکافی یا مسائل مربوط به باند نیاز به جراحیهای اضافی داشته باشند.
آیا جراحی باندینگ معده قابل برگشت است؟
بله جراحی باند معده برگشت پذیر است. در صورت لزوم میتوان باند را جدا کرد، اگرچه ممکن است منجر به افزایش وزن شود.