سپتوپلاستی یک عمل جراحی است که برای اصلاح انحراف تیغه میانی بینی (سپتوم) انجام میشود. تیغه بینی از جنس غضروف و استخوان بوده و نقش مهمی در هدایت جریان هوا به دو مجرای بینی دارد. اگر این تیغه منحرف یا کج باشد، ممکن است مشکلات تنفسی، خرناس شبانه، خشکی بینی، خونریزی مکرر و حتی عفونتهای سینوسی ایجاد کند.
- بیهوشی: این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، اما در برخی موارد ممکن است از بیحسی موضعی نیز استفاده شود.
- ایجاد برش داخل بینی: جراح برشی را داخل بینی، در ناحیه مخاطی سپتوم، ایجاد میکند تا به تیغه بینی دسترسی پیدا کند.
- اصلاح تیغه بینی: قسمتهای اضافی و منحرف تیغه بینی برداشته یا تغییر موقعیت داده میشود.
- بخیه و پانسمان: پس از اصلاح انحراف، برشهای داخلی بخیه زده میشود و ممکن است از تامپونهای مخصوص برای حمایت از ساختار بینی استفاده شود.
نتایج سپتوپلاستی معمولاً دائمی هستند، زیرا این جراحی با هدف اصلاح دائمی ساختار تیغه بینی انجام میشود. پس از بهبودی کامل، تیغه بینی در موقعیت اصلاحشده باقی میماند و بیماران معمولاً از بهبود تنفس و کاهش علائم انسداد بینی برای مدت طولانی بهرهمند میشوند. با این حال، در مواردی نادر، ممکن است تغییرات ساختاری جزئی رخ دهد که در آینده نیاز به اصلاح مجدد داشته باشد.
افرادی که دارای مشکلات زیر هستند، میتوانند کاندیدای مناسبی برای این جراحی باشند:
- افرادی که دچار انحراف تیغه بینی هستند و این مشکل باعث دشواری در تنفس شده است.
- بیمارانی که دچار خرناس (خروپف) شدید در خواب هستند.
- افرادی که دچار خونریزیهای مکرر بینی به دلیل تماس مداوم مخاط با تیغه منحرف شدهاند.
- بیمارانی که به دلیل انسداد مزمن بینی، دچار سینوزیتهای مکرر و عفونتهای تنفسی شدهاند.
- افرادی که به دلیل مشکلات ساختاری بینی، سردردهای ناشی از فشار سینوسی را تجربه میکنند.
- بهبود تنفس و رفع انسداد بینی
- کاهش خرناس شبانه و بهبود کیفیت خواب
- کاهش عفونتهای سینوسی و سردردهای ناشی از انسداد بینی
- افزایش کیفیت زندگی و کاهش وابستگی به اسپریهای ضد احتقان بینی
- تورم و کبودی در ناحیه بینی که معمولاً طی چند هفته برطرف میشود.
- احساس خشکی و گرفتگی بینی در روزهای اول پس از عمل.
- احتمال خونریزی جزئی بعد از جراحی، که طبیعی است اما در صورت شدت یافتن نیاز به پیگیری دارد.
- احتمال تغییر شکل جزئی بینی در برخی موارد، به خصوص اگر سپتوپلاستی همراه با رینوپلاستی نباشد.
سپتوپلاستی معمولاً پس از پایان رشد استخوانهای بینی، یعنی در سنین بالای ۱۸ سال توصیه میشود. در موارد خاص که انحراف بینی باعث مشکلات شدید تنفسی در کودکان و نوجوانان شده است، ممکن است جراحی در سنین پایینتر نیز انجام شود، اما این تصمیم باید توسط پزشک متخصص گوش، حلق و بینی و پس از بررسی دقیق گرفته شود.
- روزهای اول: بلافاصله پس از جراحی، بیمار ممکن است تورم، درد و خونریزی جزئی در بینی داشته باشد. استفاده از تامپونهای مخصوص برای جلوگیری از خونریزی و حفظ ساختار بینی رایج است.
- هفته اول: بیشتر بیماران طی ۷ تا ۱۰ روز به فعالیتهای روزمره بازمیگردند. اما توصیه میشود از ورزشهای سنگین و ضربه به بینی خودداری کنند.
- یک ماه پس از عمل: بخش عمدهای از تورم کاهش مییابد و تنفس بهتر میشود.
- سه تا شش ماه بعد: نتایج نهایی سپتوپلاستی مشخص میشود و تنفس بیمار کاملاً طبیعی خواهد شد.
هزینه جراحی سپتوپلاستی در ایران به عوامل متعددی بستگی دارد و میتواند متغیر باشد. برخی از این عوامل عبارتاند از:
-
دستمزد جراح: تجربه و مهارت جراح تأثیر مستقیم بر هزینه جراحی دارد. جراحان با تجربه و متخصص معمولاً دستمزد بالاتری دریافت میکنند.
-
محل انجام جراحی: بیمارستانهای خصوصی، کلینیکهای تخصصی و مراکز دولتی هر کدام تعرفههای متفاوتی دارند. بهطور کلی، هزینهها در بیمارستانهای خصوصی بالاتر است.
-
هزینههای بیمارستانی: شامل هزینههای اتاق عمل، تجهیزات پزشکی، داروها و مراقبتهای پس از عمل میشود.
-
نوع بیهوشی: استفاده از بیهوشی عمومی یا موضعی نیز میتواند بر هزینه نهایی تأثیرگذار باشد.
با توجه به نوسانات نرخ ارز و تغییرات اقتصادی، ارائه یک رقم دقیق دشوار است. اما بهصورت تقریبی، هزینه جراحی سپتوپلاستی در ایران میتواند بین 10۰,۰۰۰,۰۰۰ تا 25۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال متغیر باشد. توجه داشته باشید که این مبلغ ممکن است با توجه به شرایط فردی و محل جراحی تغییر کند.
توجه: برای دریافت اطلاعات دقیق و بهروز، مشاوره با پزشک متخصص و مراکز درمانی معتبر توصیه میشود.
پس از جراحی سپتوپلاستی، رعایت مراقبتهای پس از عمل نقش مهمی در تسریع روند بهبودی و کاهش عوارض دارد. برخی از مهمترین توصیهها عبارتند از:
- استراحت کافی: در چند روز اول پس از عمل، استراحت کنید و سر خود را هنگام خواب کمی بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا از تورم و خونریزی جلوگیری شود.
- پرهیز از دستکاری بینی: از لمس کردن، فین کردن و وارد کردن اجسام خارجی به داخل بینی خودداری کنید.
- عدم انجام فعالیتهای سنگین: از انجام ورزشهای شدید، بلند کردن اجسام سنگین و فعالیتهایی که باعث افزایش فشار خون میشود، حداقل به مدت ۲ تا ۳ هفته پرهیز کنید.
- استفاده از داروهای تجویز شده: پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب، آنتیبیوتیک و مسکن تجویز کند. مصرف دقیق این داروها به جلوگیری از عفونت و کاهش درد کمک میکند.
- مرطوب نگه داشتن بینی: استفاده از اسپریهای نمکی و دستگاه بخور میتواند به جلوگیری از خشکی بینی کمک کند.
- پرهیز از سیگار و الکل: مصرف سیگار و الکل روند بهبود را کند کرده و خطر عفونت را افزایش میدهد.
- مراجعه منظم به پزشک: برای بررسی وضعیت بینی و اطمینان از روند بهبودی، باید در جلسات پیگیری شرکت کنید.
جراحی سپتوپلاستی تحت بیهوشی عمومی یا بیحسی موضعی انجام میشود، بنابراین بیمار در حین عمل هیچ دردی احساس نمیکند. با این حال، پس از جراحی ممکن است فرد درد خفیف تا متوسطی را در ناحیه بینی و اطراف آن تجربه کند. این درد معمولاً با مصرف مسکنهای تجویز شده توسط پزشک قابل کنترل است و طی چند روز اول کاهش مییابد.
علاوه بر درد، برخی از بیماران ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- احساس فشار و گرفتگی در بینی به دلیل تورم
- خشکی و سوزش داخل بینی، که با استفاده از محلولهای شستشوی بینی بهبود مییابد
- کبودی و تورم اطراف بینی و چشمها که پس از چند هفته برطرف میشود
- ۴۸ ساعت اول: نیاز به استراحت کامل، مصرف داروهای تجویز شده و پرهیز از فعالیتهای سنگین
- هفته اول: اکثر بیماران میتوانند به فعالیتهای سبک روزمره خود بازگردند، اما هنوز نباید ورزش یا کارهای سنگین انجام دهند
- ۲ تا ۳ هفته: تنفس راحتتر میشود و بیشتر کبودیها از بین میرود
- ۱ تا ۳ ماه: کاهش تدریجی تورم داخلی بینی و بهبود عملکرد تنفسی
- ۳ تا ۶ ماه: مشاهده نتایج نهایی جراحی و تثبیت موقعیت تیغه بینی
آیا سپتوپلاستی تحت پوشش بیمه قرار میگیرد؟
بله، در صورتی که جراحی سپتوپلاستی به دلایل پزشکی مانند مشکلات تنفسی، سینوزیتهای مکرر، خرناس شدید یا خونریزیهای مداوم بینی انجام شود، اکثر بیمههای درمانی هزینه آن را پوشش میدهند. اما اگر این جراحی همراه با رینوپلاستی (جراحی زیبایی بینی) انجام شود، بخش زیبایی آن معمولاً تحت پوشش بیمه نخواهد بود. برای اطلاع دقیق از میزان پوشش بیمه، بهتر است با شرکت بیمهگذار خود مشورت کنید.
چه عواملی بر هزینه سپتوپلاستی تأثیر میگذارند؟
هزینه سپتوپلاستی به عواملی مانند دستمزد جراح، محل انجام جراحی (کلینیک خصوصی یا بیمارستان دولتی)، شدت انحراف تیغه بینی، هزینههای بیمارستانی، نوع بیهوشی (عمومی یا موضعی) و نیاز به تجهیزات خاص مانند آندوسکوپ بستگی دارد. همچنین هزینههای جانبی مانند داروهای پس از عمل و جلسات پیگیری نیز بر مبلغ نهایی تأثیرگذار هستند.
چه انتظاراتی میتوان از سپتوپلاستی داشت؟
بعد از سپتوپلاستی، بیماران باید انتظار کاهش مشکلات تنفسی، بهبود جریان هوا از طریق بینی، کاهش سینوزیتهای مزمن و بهبود کیفیت خواب را داشته باشند. با این حال، مشاهده نتایج نهایی جراحی ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد، زیرا تورم داخلی بینی به تدریج کاهش مییابد.
آیا سپتوپلاستی دردناک است؟
سپتوپلاستی تحت بیهوشی عمومی یا بیحسی موضعی انجام میشود، بنابراین بیمار در طول عمل دردی احساس نمیکند. پس از جراحی، ممکن است درد خفیف تا متوسطی در ناحیه بینی و سر تجربه شود که معمولاً با مصرف مسکنهای تجویز شده توسط پزشک کنترل میشود. این درد طی چند روز اول کاهش مییابد.
مدت زمان بهبودی بعد از سپتوپلاستی چقدر است؟
- بیشتر بیماران طی ۷ تا ۱۰ روز به زندگی عادی بازمیگردند.
- کاهش تورم و کبودی: ۲ تا ۳ هفته
- تنفس بهتر: ۱ تا ۳ ماه
- نتایج نهایی: ۳ تا ۶ ماه پس از جراحی
آیا سپتوپلاستی نیاز به چند جلسه درمانی دارد؟
معمولاً سپتوپلاستی یک جراحی دائمی است و نیازی به تکرار ندارد. اما در برخی موارد نادر، ممکن است تیغه بینی بعد از جراحی کمی به سمت قبل بازگردد که در این شرایط، جراحی مجدد یا اصلاحات جزئی ممکن است لازم باشد.
آیا سپتوپلاستی روش ایمنی است و تأییدیه دارد؟
بله، سپتوپلاستی یک روش جراحی تأییدشده و ایمن است که توسط متخصصان گوش، حلق و بینی در سراسر جهان انجام میشود. این جراحی در صورتی که توسط پزشک متخصص و باتجربه انجام شود، کمترین خطرات و عوارض را به دنبال خواهد داشت.
آیا قبل از جراحی نیاز به آزمایشات یا بررسی خاصی است؟
بله، پزشک ممکن است تصویربرداری سیتیاسکن، آزمایش خون و بررسی سابقه پزشکی بیمار را تجویز کند تا از شرایط سلامت عمومی بیمار و میزان انحراف تیغه بینی اطمینان حاصل کند. همچنین ممکن است برای برخی بیماران مشاوره قبل از جراحی انجام شود.
آیا سپتوپلاستی در دوران بارداری یا شیردهی انجام میشود؟
معمولاً سپتوپلاستی در دوران بارداری توصیه نمیشود، زیرا این جراحی نیاز به بیهوشی عمومی دارد و ممکن است بر سلامت مادر و جنین تأثیر بگذارد. در دوران شیردهی نیز انجام این جراحی بستگی به شرایط فرد دارد و باید با مشورت پزشک انجام شود.